Linux Kernel 6.16 Sürümü Yayınlandı

Linux Kernel 6.16 kararlı sürüm olarak yayınlandı. Yeni sürüm; kapsamlı performans iyileştirmeleri, NVIDIA’nın Hopper ve Blackwell mimarili GPU’ları için açık kaynak sürücü desteği, Intel’in Gelişmiş Performans Uzantıları (APX) için yaptığı altyapı hazırlıkları ve daha birçok yenilik sunuyor.

Ek Bilgi: Linux Kernel 6.16'nın kaynak ağacı cloc aracıyla analiz edildiğinde toplamda 78.400 dosya ve 38,4 milyon satır kod içerdiği görülüyor.

🔧 Öne Çıkan Gelişmeler

Intel Gelişmiş Performans Uzantıları (APX) için hazırlıklar tamamlandı. Linux 6.16 ile kullanıcı alanında APX desteği aktif hale geliyor.
XFS dosya sistemi artık atomik yazma desteğine sahip.
EXT4 dosya sisteminde dikkat çekici performans artışı sağlandı.
İlk USB ses aktarımı desteği, Qualcomm donanımları için geliyor.
ROCm için AMDKFD hesaplama sürücüsü, artık RISC-V donanımlarda da etkinleştirilebiliyor.
Nouveau açık kaynak sürücüsü, NVIDIA'nın yeni nesil Blackwell ve Hopper GPU'larını desteklemeye başlıyor.
Gelecekteki özelliklere temel olacak şekilde Kexec Handover (KHO) kodları birleştirildi.
KVM sanallaştırma için Intel TDX ana bilgisayar desteği eklendi.
Intel hız aşırtma bekçi köpeği sürücüsü artık çekirdekte.
OpenVPN DCO sürücüsü, VPN performansını ciddi anlamda artırıyor.
Hatta eski Macintosh II için bile bir düzeltme mevcut!

🖥️ Mimari ve İşlemci İyileştirmeleri

X86_NATIVE_CPU derleme seçeneği ile -march=native kullanarak yerel CPU’ya özel derleme mümkün.
LoongArch mimarisi için çok çekirdekli zamanlayıcı ve çekirdek özellikleri aktif hale getirildi.
RISC-V için SBI ürün yazılımı uzantıları ve SiFive tedarikçi eklentileri destekleniyor.
AMD APML ve yeni SPI sürücüsü, çekirdeğe entegre edildi.
KVM için AMD ALLOWED_SEV_FEATURES desteği getirildi.
AMD P-State artık minimum frekans işlemeyi destekliyor.
AMD sanal TPM sürücüsü, güvenli şifreli sanallaştırma performansını artırmak üzere eklendi.
Intel TDX ana bilgisayar desteği ve Intel Energy Aware Scheduling, enerji verimliliği için kritik rol oynuyor.
Intel PTC (Platform Temperature Control) desteği sayesinde daha iyi sıcaklık yönetimi sağlanıyor.
Intel SGX ile ölümcül makine kontrolleri riski azaltıldı.
AVX-512 CPU'lar için AES-XTS algoritmasında hız artışı var.
POWER CPU’lar için dinamik önleme desteği geldi.
Intel QAT GEN6 ve yeni nesil işlemciler için gelişmiş donanım desteği.
Intel Wildcat Lake, Diamond Rapids, Bartlett Lake ve Clearwater Forest gibi işlemciler için çeşitli destek ve iyileştirmeler sağlandı.

🎨 Grafik ve Görsel Donanım Gelişmeleri

Intel Xe3 grafikleri için Panther Lake öncesi hazırlıklar devam ediyor.
NVIDIA Blackwell ve Hopper GPU’ları, Nouveau ile desteklenmeye başlandı.
Intel Xe sürücüsü artık fan hızını raporlayabiliyor.
AMD GPU’larda kullanıcı kuyruğu desteği sağlandı.
Apple Silicon destekli grafik sürücüsü için Asahi API başlık dosyası eklendi.
Çeşitli açık kaynaklı grafik ve ekran sürücülerinde yenilikler mevcut.

💾 Dosya Sistemleri ve Depolama

Btrfs ve Bcachefs için performans iyileştirmeleri ve kurtarma geliştirmeleri yapıldı.
EXT4, “gerçekten olağanüstü” olarak tanımlanan bir performans artışı gördü.
eMMC ve SD kartlar, sorunsuz şekilde sistemden çıkarılabiliyor.
NVMe FDP (Flexible Data Placement) desteği geldi.
DMA-BUF için sıfır kopya alma desteği sağlandı.
FUSE, F2FS ve EROFS dosya sistemlerinde çeşitli performans geliştirmeleri mevcut.
EROFS, artık Intel QAT ile DEFLATE performansını artırabiliyor.

🌐 Ağ, VPN ve Protokol Gelişmeleri

OpenVPN DCO sürücüsü, artık ana çekirdekte.
Datagram Congestion Control Protocol (DCCP), bakımsız kaldığı için çekirdekten kaldırıldı.
Realtek RTL8127A 10GbE Ethernet denetleyici desteği geldi.
Ağ performansında genel iyileştirmeler ve yeni donanım destekleri sağlandı.
TCP Aygıt Belleği üzerinden iletim desteği eklendi.
NFS sunucu kodu artık daha büyük blok G/Ç boyutlarını destekliyor.
NFS istemcisi, LOCALIO durumunu sysfs üzerinden gösterebilecek.

✨ Diğer Dikkat Çekici Yenilikler

Dasharo ACPI sürücüsü, Coreboot alt yapısını kullanan sistemlere destek sağlıyor.
Valve mühendisinden ByoWave Proteus Denetleyici desteği geldi.
Apple Magic Mouse 2 USB-C modeli artık destekleniyor.
Daha fazla ASUS anakartı için donanım izleme sağlandı.
Apple M2 Pro / Max / Ultra SoC’ler için PCIe desteği.
Donanımla sarılmış şifreleme anahtarları, veri güvenliğini artırıyor.
Coredump soket desteği geldi.
Kullanıcı modundan çıkarken daha yüksek performans sağlandı.
GCC 8, artık minimum derleyici sürüm gereksinimi oldu.
RCU duraklamaları ve sistem kilitlenmeleri artık daha kolay raporlanabiliyor.
Sched_EXT CPU seçim iyileştirmeleri ana çekirdeğe dahil edildi.
GPL sembollerinin sadece çekirdek modüllerini seçebilmesi için kısıtlama yeteneği geldi.
Rust programlama dili için birçok yeni soyutlama ve çekirdek içi genişletme eklendi.
FUTEX2 sistemi için NUMA desteği ve yerel görev karma haritaları gibi eklemeler yapıldı.